Blog

maandag 27 juli 2015

Bospaden zijn geen openbare wegen

Wanneer sprake is van een openbare weg in de zin van de Wegenwet en de weg privé-eigendom is, dan kan de eigenaar aan de gemeenteraad vragen om de weg aan de openbaarheid te onttrekken. Dit recht geldt voor elke belanghebbende.

Stichting Het Nationale Park De Hoge Veluwe is eigenares van het Otterlose Bos. Het bos is opengesteld voor recreatie tussen zonsopkomst en zonsondergang op wegen en paden, maar niet voor gemotoriseerd verkeer. De Boveneindseweg is opgenomen op de wegenlegger van 1971, de overige paden in het bos niet.
 
De stichting heeft verzocht om het deel van de Boveneindseweg dat zich in het bos bevindt en de overige paden in het bos aan het openbaar verkeer te onttrekken, voor zover rechtens vereist. De stichting heeft het verzoek ingediend omdat zij het bos aan het Nationale Park De Hoge Veluwe wil toevoegen. Door de onttrekking kan het bos omrasterd worden en het raster tussen het bos en het park weggehaald worden, waardoor een aaneengesloten natuurgebied met vrije doorgang voor grofwild ontstaat, overeenkomstig het provinciale beleid. De stichting stelt dat het bos beschermd natuurgebied is en dat de verstoring ervan in het belang van de bescherming van de dieren en de habitatten zo veel mogelijk dient te worden vermeden. Het onttrekken van de weg aan de openbaarheid zal leiden tot verlichting van de recreatiedruk op het bos, waardoor het leefklimaat van dieren en de kwaliteit van de habitatten zullen toenemen, aldus de stichting.

Nadat de gemeenteraad het verzoek van de stichting had afgewezen, is de stichting hiertegen in beroep gegaan bij de Commissie voor Administratieve Geschillen van de provincie Gelderland, waar de stichting gelijk kreeg. Vervolgens zijn de gemeenteraad, vereniging Otterlo’s Belang, Camping De Wije Werelt,  DroomPark De Zanding B.V. en anderen bij de rechtbank in beroep gegaan, omdat zij de weg en paden open willen houden ten behoeve van de recreatie en onttrekking tot financieel nadeel zou leiden. 

Het staat niet ter discussie dat sprake is van overlast en vernielingen door ATB-ers, fietsers en crossmotoren. De rechtbank meent echter dat dit op een andere manier kan worden teruggedrongen dan door onttrekking aan de openbaarheid en verklaart de beroepen gegrond. Hiertegen heeft de stichting hoger beroep ingesteld bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.

De Afdeling komt tot een ander oordeel dan de rechtbank door het belang van de stichting bij bescherming van haar eigendommen tegen onrechtmatige inbreuken daarop en bij bescherming en ontwikkeling van de natuur zwaarder te wegen: "De omstandigheid dat er andere mogelijkheden zouden zijn om overlast en vernielingen door ATB-ers, fietsers en crossmotoren terug te dringen en dat er andere mogelijkheden zouden zijn om een open wildbaan te realiseren dan door onttrekking van de weg aan de openbaarheid, biedt geen grond voor het oordeel dat de commissie aan de belangen van de stichting bij bescherming van haar eigendommen tegen onrechtmatige inbreuken daarop en bij bescherming en ontwikkeling van de natuur, geen betekenis heeft mogen toekennen". Het doet er ook niet toe dat zich geen ernstige incidenten hebben voorgedaan, of dat het om weinig incidenten gaat of dat de gemeente enkele keren per week toezicht houdt.

Ten aanzien van de overige paden oordeelt de Afdeling: "De overige paden in het bos zijn, anders dan de weg, niet opgenomen op een wegenlegger. Door de stichting is onweersproken gesteld dat het hier gaat om louter recreatieve bospaden die grillig en veranderlijk van aard zijn en deels opgaan in de natuur. Onder deze omstandigheden kan naar het oordeel van de Afdeling niet gesproken worden van paden die een functie vervullen ten behoeve van het afwikkelen van het openbaar verkeer. De rechtbank heeft derhalve ten onrechte overwogen dat de overige paden in het bos openbare wegen in de zin van de Wegenwet zijn."

Kortom als een bospad niet in de wegenlegger is opgenomen en verder ook alleen een recreatieve functie heeft dan is geen sprake van een openbare weg in de zin van de Wegenwet en is onttrekking aan de openbaarheid niet nodig.

Bron: AbRvS 15 juli 2015 ECLI:NL:RVS:2015:2241